Saskia Kunst   |  home  |  biografie  |  boeken  |  artikelen  |  contact  |  stichtingzanskar.nl
home boeken Hongerige geesten fragment
Fragment uit: Hongerige geesten. Een winter in het hart van de Himalaya

Ngudup valt scheef tegen me aan en hinnikt zijn zenuwachtige lachje: `Ze is met twee broers getrouwd,' komt er hikkend uit. Ik snap niks van Ngudups gedoe. Kunsum is doodkalm en kijkt me met een open blik aan. Ik geef Ngudup een por met mijn elleboog: `Kom op joh, doe normaal, vertalen.'
Hij herstelt zich met moeite: `Drie jaar na haar huwelijk trouwt ze ook met de jongere broer van haar man. Een tweede man hoeft geen toestemming meer te vragen aan de ouders, wel aan de eerste man en natuurlijk aan haar.'
Ik begrijp dat als de bruid voor een eerste huwelijk gehaald wordt, ze haar gezicht bedekt met een witte sluier. De jongere broer tilt die sluier op en onthult zo als het ware de vrouw des huizes. Tegelijk met die handeling is hij een potentiële tweede echtgenoot geworden.
Polyandrie, een vrouw die huwt met meerdere mannen, meestal broers, is een van oudsher voorkomende huwelijksvorm in de regio. Vaak wordt ter verklaring aangehaald dat, wanneer broers trouwen met dezelfde vrouw, het landbezit van de familie niet verdeeld hoeft te worden, waardoor het steeds verder verkeuteren van de boerenbedrijfjes voorkomen wordt. Zeker vroeger was het vaak zo dat één man hoofd van de familie was, en de andere echtgenoot in het leger of de handel zat en veel en langdurig van huis was, zodat het gezin en het erf beschermd waren en de mannen elkaar niet te veel voor de voeten liepen. Andere broers werden veelal monnik.
Een andere verklaring voor het verschijnsel van een vrouw die met meerdere mannen trouwt, is dat het een natuurlijke manier is om de groei van de bevolking te beperken. Een vrouw kan immers maar een keer tegelijk zwanger zijn, ongeacht de hoeveelheid minaars die ze heeft. De hardheid van de natuurlijke omgeving die niet steeds meer mensen kan herbergen en onderhouden, zou tot deze culturele aanpassing hebben geleid.
Toch komt ook het tegendeel in sTongde voor. Paldens vader bijvoorbeeld had twee vrouwen en had bij allebei kinderen, maar de kinderen van zijn tweede vrouw trekken aan het kortste eind wat betreft erfenis en land.
`Hij kon twee vrouwen betalen,' verklaarde Palden het gedrag van zijn vader, `hij had genoeg land.'
Kunsum vindt twee echtgenoten vooral praktisch: `Mijn ene man werkt op het land en is thuis, mijn andere man dient bij de Ladakhi Scouts, een onderdeel van het Indiase leger, en brengt het geld binnen waarmee we spullen kunnen kopen. Handige spullen zoals theezeefjes, beddentijken, emmers en dekens. En mijn zoon helpt ook met geld, die heeft een baan als klerk in Padum.'
`Maar die heeft toch een eigen gezin?'
`Ja, maar omdat hij in Padum werkt, help ik hem op zijn velden. In ruil daarvoor moet hij mij helpen met geld, zo gaat dat in familie. Sommige mensen vinden het niet meer goed, twee mannen hebben, maar ik vind het handig, want twee mannen kunnen twee keer zoveel doen, en dat maakt mijn leven gemakkelijker. Tegenwoordig hebben we geld nodig.' Ze kijkt me uitdagend kordaat aan.
Ngudup is murw, tegen zoveel duidelijkheid is zijn gegiechel niet bestand. Gelukkig voor hem neemt het gesprek een andere wending.
sTongde - Zanskar - Noord Indiase Himalaya, 1995 - 1999

Vanaf mijn eerste kennismaking met het hooggebergte (in Nepal, in 1987) droomde ik ervan een keer in de Himalaya te overwinteren. Palden, met wie mijn vriend en ik, nadat we samen een heikel avontuur beleefde, hechte vriendschap sloten, bood ons de kans. Hij stelde zijn huis open en we woonden een winter in sTongde, een gehucht in de Zanskarvallei. We liepen erheen over de Chaddar, de bevroren rivier, in de winter de enige toegangsweg naar de vallei. Het viel niet altijd mee in zo'n geïsoleerd dorp te wonen, maar het gaf me wel de kans me te verdiepen in levensomstandigheden van een kleine boeddhistische gemeenschap.
home boeken Hongerige geesten fragment
Copyright Simon Schagen & Saskia Kunst ©2018 (alle rechten voorbehouden) Disclaimer