|
|
Saskia Kunst | | home | biografie | boeken | artikelen | contact | |
|
| home boeken Ik zal zijn als as fragment | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fragment uit:
Ik zal zijn als as. Reis door Afganistan.
Ik schuif op een stoel achter een tafel. Tegenover me zit een grote, dominerende vrouw. Ze is aangesteld als schoonmaakster in een ziekenhuisje en moet er eveneens voor zorgen dat iedereen die de stafruimte annex opslagplaats binnenkomt, voorzien wordt van thee. Ze kwijt zich van haar taak; bij de kop thee die ze direct voor me inschenkt, geeft ze me een hand pinda's die ze zelf teelt op een klein stukje grond buiten de stad.
Een breed gezicht, grote handen, felle ogen. Tijdens het praten gesticuleert ze voortdurend met haar handen. Ze heet Fahima en is een van de vrouwen die tijdens de Russen actief heeft meegevochten. Tijdens de slag bij Jalalabad heeft ze `tientallen Russen gedood'. Ondanks haar belabberde baantje wordt ze met ontzag behandeld. `Toen de Russen weggingen ben ik direct gestopt met vechten. Jihad is gerechtvaardigd, tegen moslims vecht je niet,' meldt ze. Ze draagt kleren in mannenkleuren en heeft nooit een boerka aan: `Ik ga overal met open gezicht. Ik ben dapper. Ik ben sterk, sterker, dan de rest. Dat heeft God mij gegeven. Het is ook helemaal niet belangrijk dat je een boerka draagt. Als je je eervol gedraagt, heb je dat helemaal niet nodig. Een boerka is helemaal geen garantie, ook met zo'n ding aan zou je van alles kunnen doen.' Ze lacht. Ze is intimiderend. Ze wacht geen vragen af en zegt wat ze wil: `Voor de Taliban ben ik ook niet bang. Het zijn simpele jongens. Als ze me op straat staande houden, dan leg ik ze de Koran uit. Ik vertel ze dat eer van binnen zit, dat er nergens in de Koran staat dat vrouwen een boerka aan moeten. Ik leg uit dat eer zit in gedrag en houding, en niet in het dragen van een boerka. Zie je, ik praat met die jongens en heb niet echt problemen met ze. De Taliban zelf zijn niet machtig, ze krijgen hun macht van mensen in het buitenland die hen steunen. In de oorlog met de Russen was alles duidelijk: je vocht tegen de Russen en voor de Afghanen, voor de islam. Verzet was goed. Nu is het allemaal onduidelijk geworden, nu vechten moslims tegen moslims. We kunnen alleen maar afwachten, er is niets wat we kunnen doen om de situatie te veranderen.' Er wordt op de deur geklopt. Een jonge vrouw komt binnen en vraagt aan Fahima of ze kan komen voorbidden. De vader van een van de verpleegsters is overleden en er wordt een herdenkingsgebed gehouden. We gaan een lange smalle kamer in, ongeveer twintig vrouwen zitten met geboden hoofden op banken aan de tafel. Handen in de schoot, met de palmen naar boven. Ik schuif ertussen. Fahima gaat aan het hoofd van de tafel zitten en begint met haar diepe, dragende stem verzen te reciteren. |
Afghanistan, voorjaar 1997.
Altijd begeleid door een chauffeur en een tolk reisde ik via Peshawar over de Khyberpas Afghanistan in. Ik logeerde in Jalalabad bij de vriendin die me overtuigde naar Afghanistan te komen. Ik stelde haar zoveel vragen dat ze op een bepaald moment vertwijfeld uitriep: `als je dat allemaal echt wil weten, dan moet je komen kijken.' Ik bezocht de dorpen rond Jalalabad, reisde naar Kabul en Charikar. Graag had ik naar Kandahar en Herat gewild, maar dat kreeg ik niet georganiseerd. De vrouwen en mannen die ik sprak, waren meestal aardig en verrassend mededeelzaam. Ze wilden maar wat graag dat hun eigen verhaal naar buiten zou worden gebracht. Door de tragische gebeurtenissen in 2001, kreeg Ik zal zijn als as, toen nog een van de weinige boeken over Afghanistan door een Nederlandse vrouw geschreven, een tweede leven, en stond het zelfs even hoog op de bestsellerlijst. 
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||